Nacín e vivín no rueiro de As Laxas, en Louro, durante uns dez anos, ata a década dos cincuenta do século pasado. Non hai lugar mellor para seguir o sol desde o abrente, polo Barbanza, ata o seu ocaso, no mar maior, rumbo ao cabo Fisterra. O Monte Louro, que o teño por meu a tódolos efectos, fainos de protector, de cancela e de vixía, desde os seus dous bicos: do da Gurita e do da Madanela. Non me debo queixar da sorte que me coubo, pois fun privilexiado.
A unha certa altura da vida, o vello que xa son mira, polo retrovisor, máis cara atrás que cara adiante. A senectude obedece ás leis ancestrais da natureza e tira da memoria coma se fose un fío. E non é porque un ande á busca e na procura daquel neno que el foi e de canto, na infancia, protagonizara querendo e que, sen querer, tamén lle acontecera.
A primeira vez que un tomara conciencia de existir e de ocupar un espazo pequeno no mundo tiña, poñamos, dos catro aos cinco anos. Recordo, coma se fose hoxe, ao finadiño de Ramón de Cuncheiro, unha criatura dunha delicadeza e dunha pulcritude impropias dun humano, cal raiola de luz, sen romper nin lixar o escenario, á altura dos arcanxos residentes no ceo. Antes de ter abandonado esta terra, convocado polo dono do eterno, os cativos, puxéramolo a proba e case o forzáramos a dicir e a cometer a lista de malos actos e o vocábulos aprendidos no Campo de San Roque e á Porta de García. Á veces, co pretexto de irmos ouriñar, enganábamolo e conducíamolo ao Patileiro e, alí, cominábamolo para que sacara e amosara, coma nós, o pito, que el, seguindo as directrices do seu anxo da garda -dicía-, chamaba "o casamelo". Endexamais o esquecín, pese a ternos deixado ben cedo.
Outro momento cume retrotráeme á festa da Madanela: estaba diante dunha "carameleira", na Eira dos Marcos, tirando cara a Savila, á beira da horta de García, e os ollos íanseme detrás dunha Navallina de Albacete máis que das lambetadas. Chega, sen a esperar, miña nai e alguén lle pregunta: "este é o teu fillo?" "Pois si, o maior, e teño outro pequeno". "Xa che é un mozo", dixo. Boteime unha ollada (unha mirada interior) de pés a cabeza e dixen para min: "son un mozo". Pouco despois, esteei o primeiro traxe, deseñado e feito, con primor, pola miña avoa materna, o da primeira comuñón, un traxe azul mariño, e uns zapatos de charón, e un santo cristo cerimonial que me penduraba do pescozo ao embigo, e, trala misa maior, fomos, correndo, a toda présa, a Muros, onda o fotógrafo Malvárez, que me inmortalizase no retrato, en posición de firme, cóbado na mesiña..., en branco e e negro.
O trauma, sen embargo, en mala hora, acordouse de min, a traizón, e rompeu por completo a pouca candidez que aínda me quedaba de raparigo: " anda, neno, dime por que, diante doutros rapaces, desvergonzado, na Lomba do Convento -insite miña nai-, meteches ao teu irmanciño pola boca dunha gaseosa?" "Como, mamá?, non, non o fixe, imposible; o meu irmán Ramiro non cabe nun casco de botella." Valéronme de pouco aquelas explicacións tan naturais e tan fóra de contexto. A partires de entón, para min, desde logo, acabouse o mundo ilusorio dos enredos e, sen o pretender, tiven que aprender a vivir doutro xeito, é dicir, arrastrando, de lastre, ese pecado incomprensible, e, ao parecer, gravísimo.
Á señora Perpetua, bruxa, cabrona ela, porque me tiña envexa, porque -segundo ela- lle servía de pésimo exemplo ao seu fillo Arximiro, e porque me denunciara no rueiro e lle fixo chegar o escándalo á miña familia, aínda, hoxe, non lle perdoei canto mal me fixera. Neste intre, ás portas do solpor, estou a dar unha voltiña (por Louro) polas LAXAS, por onde o señor Amador, canteiro (e escultor de mérito) plantou unha escultura mitolóxica, bíblica, no tellado, apuntando a Fisterra: XONÁS E A BALEA. Premonitorio?
(Rioderradeiro)
No hay comentarios:
Publicar un comentario